Profesja doradcy zawodowego

Pojęcie doradztwa zawodowego

Doradca zawodowy, to osoba, która w sposób obiektywny stara się sprecyzować i dokonać oceny zainteresowań i uzdolnień zawodowych, określić oczekiwania dotyczące przyszłego lub obecnego zawodu i określić odpowiednią ścieżkę o charakterze edukacyjnym lub zawodowym dla konkretnej osoby. Doradca ta stara się również pomagać w dotarciu do wszystkich informacji, które mogłyby być przydatne do wyboru odpowiedniego zawodu. Rola doradcy, najogólniej rzecz ujmując, polega na pomocy klientom w wyborze lub zmianie drogi zawodowej.

Doradztwo zawodowe jest procesem współuczestnictwa w uzyskiwaniu lepszego rozumienia predyspozycji i możliwości o charakterze zawodowym innych osób. Wiąże się z współuczestniczeniem, co oznacza, że doradca jest tylko osobą pomagającą, a podmiotem i najważniejszym elementem całego procesu jest osoba, która zasięga porady u doradcy zawodowego. Przedstawione założenia mogą wydawać się dziwne, jednak są one prawdziwe.

W polskich realiach zawód doradcy zawodowego pojawił się dość niedawno, choć rzecz jasna samo doradzanie zawodowe, jako część innych zawodów funkcjonowała w Polsce dużo wcześniej.

Inna definicja precyzuje zawód doradcy zawodowego, jako grupowe lub indywidualne porady zawodowe, zarówno młodzieży rozpoczynającej działania na rynku pracy i podejmującym pierwsze decyzje związane z przyszłą drogą zawodową, jak i osobom dorosłym, które funkcjonują na rynku pracy od określonego czasu. Zakres takiej pomocy dotyczy wyboru zawodu, kierunków kształcenia i dalszego szkolenia. W procesie doradztwa zawodowego uwzględnia się możliwości psychofizyczne osób zasięgających porady, sytuację życiową, jak również syutację na rynku pracy wraz z możliwościami systemu edukacyjnego. Częstą praktyką jest również współpraca doradcy zawodowego z rodzicami i nauczycielami w ramach procesu orientacji zawodowej uczniów. Doradca zawodowy wykorzystuje w swoich działaniach wiedzą związaną z zawodami, znajomość psychologicznych i pedagogicznych technik, diagnozę rynku pracy, wraz z technicznymi środkami przekazu informacji zawodowej.

Cele poradnictwa zawodowego

Jako najważniejszy cel poradnictwa zawodowego określa się stymulację rozwoju zawodowego młodzieży i dorosłych, która zmierza do umożliwienia aktywnego i samodzielnego wyboru własnej drogi zawodowej. Cel ten może byc spełniony przez zagwarantowanie właściwych warunków i środków, jak również opracowanie odpowiednich, zróżnicowanych adekwatnie do wieku osób programów i metod, zapewniających możliwość między innymi:

• poznania siebie, jak również swoich słabych i mocnych stron
• poznania zawodów, zadań oraz czynności, wraz z wymaganiami psychofizycznymi stawianymi kandydatom do określonego zawodu
• poznanie dróg zmierzających do danego zawodu, szkół lub kursów, które zapewniają możliwość uzyskania niezbędnych i wskazanych kwalifikacji zawodowych
• wypracowanie umiejętności podejmowania decyzji
• opanowanie zasad oraz technik relaksujących, które umożliwiałyby osobom zasięgającym porady, radzenie sobie ze stresem
• odpowiednie zaprezentowanie siebie
• poznanie zasad związanych z komunikacją niewerbalną
• umiejętność pisania podań, ofert, listów motywacyjnych, życiorysów zawodowych

Opis zawartości pracy

Rozdział pierwszy niniejszej pracy skupia się na wprowadzeniu do podstawowych zagadnień związanych z tematyką materiału. Przybliżono w szczególności pojęcie rynku pracy, ponieważ to w jego kontekście rozpatrywane są wszystkie omawiane na łamach pracy mechanizmy. Wyszczególniono segmenty rynku pracy i przedstawiono zagadnienia związane z podażą i popytem na pracę, jako podstawowymi czynnikami na rynku pracy. Przedstawiono kluczowe dla niniejszej pracy pojęcie zawodu, jak również zarysowano ewolucję zawodów w XX oraz XXI wieku.

Rozdział drugi pracy nawiązuje do wybranych aspektów związanych z doradztwem zawodowym. Przedstawiono historię doradztwa zawodowego, jak również pojęcie i rodzaje doradztwa zawodowego. Przybliżono również problematykę poradnictwa pracy w Polsce, przez przedstawienie wybranych biur.

Rozdział trzeci nawiązuje do aspektu adaptacji zawodowej na rynku pracy, ponieważ jest to podstawowy problem związany ze zmianą zawodu oraz koniecznością korzystania z pomocy doradcy zawodowego. Przybliżono przyczyny powstania konieczności adaptacji zawodowej, przedstawiono formy i metody przekwalifikowania oraz dokształcania, nawiązano do roli doradcy zawodowego w zakresie adaptacji zawodowej, jak również przedstawiono aspekt emigracji zarobkowej, jako czynnik w szczególności związany z obecną rzeczywistością gospodarczą i sytuacją pracowników w Polsce.

Ostatni, czwarty rozdział pracy nawiązuje do problematyki skuteczności doradztwa zawodowego, która określona została na podstawie badań własnych. Przedstawiono przedmiot i cel badań, problem badawczy, hipotezy, zmienne i wskaźniki przyjęte w metodologii realizowanych badań. Ukazane zostały metody, techniki i narzędzia badawcze, opisano również teren i organizację badań.