Międzynarodowe Sądownictwo Arbitrażowe

„Współczesny obrót gospodarczy z zagranicą jest po prostu nie do pomyślenia bez sądownictwa polubownego” . Pogląd ten wygłoszony przez K. Potrzobowskiego w 1981 r. nie stracił na aktualności w nowej sytuacji gospodarczej i politycznej. Sądownictwo polubowne - w obrocie międzynarodowym występujące pod pojęciem arbitrażu handlowego - posiada ogromny wkład w procesie rozstrzygania sporów, powstałych z umów zawieranych z zagranicznymi partnerami.

Sądownictwo arbitrażowe cieszy się dużym uznaniem i popularnością u zagranicznych partnerów. Duży wpływ na taką sytuację miał z pewnością fakt, że spory w arbitrażu handlowym rozstrzygane są przez doświadczonych arbitrów, którzy są znawcami zagadnień nie tylko prawnych, ale i obrotu pieniężnego i towarowego. Poprzez włączenie do kontraktów klauzuli arbitrażowej, zagraniczni partnerzy próbują obejść dochodzenie swoich przyszłych, ewentualnych roszczeń przed sądami państwowymi. Ciągle jeszcze u zagranicznych kontrahentów pojawiają się wątpliwości co do bezstronności sędziów państwowych. Często wskazuje się na brak dostatecznie licznej i dobrze przygotowanej do rozstrzygania sporów gospodarczych kadry sędziowskiej. Mimo, że zarzuty te nie znajdują w rzeczywistości uzasadnienia, faktem pozostaje, że arbitraż gospodarczy jest preferowaną przez zagranicznych partnerów drogą rozstrzygania sporów.

Sądownictwo arbitrażowe cieszy się coraz większą popularnością również wśród krajowych przedsiębiorców. Doceniane są coraz bardziej zalety tego alternatywnego, w stosunku do sądownictwa państwowego, sposobu rozstrzygania sporów. Konkurencyjny dla sądów powszechnych może być również znacznie niższy koszt prowadzenia postępowania. Sądy arbitrażowe ustalają zazwyczaj taryfy opłat za prowadzenie sporu procentowo od jego wartości. Zalety arbitrażu coraz bardziej doceniają przedsiębiorcy. W wielu sądach polubownych wzrost liczby napływających spraw wynosi nawet ponad 100 proc. rocznie. Według ekspertów, rola arbitrażu w Polsce będzie systematycznie wzrastać.

Praca skupia się na przedstawieniu rodzajów sądów arbitrażowych, czyli sądów stałych arbitrażowych w obrocie międzynarodowym i sądów ad hoc. W dalszej części pracy przedstawiono źródła prawa dla postępowania przed międzynarodowym arbitrażem gospodarczym. W ostatniej części pracy przedstawiono postępowanie przed stałym sądem arbitrażowym przy KIG.