Opis pracy
Początek XXI wieku mimo wspaniałych osiągnięć naukowo-technicznych i znacznej poprawy warunków życia codziennego nie można zaliczyć do radosnych, a smutek coraz bardziej staje się powszechnym zjawiskiem.
Melancholia, termin ten dzisiaj bardzo rzadko używany określa smutek, przygnębienie, posępny nastrój. Określana jest częściej jako głęboka depresja psychiczna objawiająca się apatią, niechęcią do życia, a nawet manią samobójczą .
Obserwując dzisiejsze życie codzienne stwierdzić można, że nawet najpogodniejszym trafiają się okresy melancholii, czyli smutku, który jest dolą człowieka.
Starożytne pojęcie melancholii, które dopiero w drugiej połowie XIX wieku zostało stopniowo wyparte przez termin depresja, które obejmowało szeroki wachlarz różnorodnych stanów patologicznego obniżenia nastroju .
Depresja jest to obniżenie nastroju, które może być wywołane konkretną ciężką sytuacją życiową, jak również być też objawem choroby. Może mieć różne nasilenie, od depresji nerwicowej, w której występuje przygnębienie, niezadowolenie z siebie i otoczenia, brak zainteresowań, aż do depresji psychotycznej, w której występują urojenia, zahamowanie psychoruchowe, tendencja, a nawet udane próby samobójcze.
Chory depresyjny jest milczący i małomówny, spowolniały psychoruchowo, ujemnie ocenia swoją przeszłość, teraźniejszość, nie widzi żadnych perspektyw na przyszłość. Jest przekonany, że spotykają go same nieszczęścia, że on i rodzina są skazani na biedę. Czasem występują tendencje do samooskarżania się. Może dojść do samobójstwa rozszerzonego, kiedy chory zabija siebie i najbliższe osoby, aby ochronić je przed grożącymi im niebezpieczeństwami.
Depresja najczęściej występuje w przebiegu fazy depresyjnej w chorobie afektywnej dwubiegunowej i w depresji fazowej (endogennej), przy organicznym uszkodzeniu mózgu, w okresie inwolucji oraz starczym. Może być również objawem alkoholizmu, nerwicy lub stanu reaktywnego .
Depresja endogenna jest najstarszym typem melancholii (depresji), znana była już Hipokratesowi. W dzisiejszej terminologii używamy słowa depresja, które oznacza wiele innych zjawisk charakteryzujących się obniżeniem poziomu, a nie tylko do obniżenia nastroju, np. obniżenie terenu poniżej poziomu morza, obniżenie aktywności ekonomicznej, obniżenie dynamiki itp. Natomiast słowo melancholia odnosi się tylko i wyłącznie do smutku ludzkiego. Warto w tym momencie się zastanowić, czy nie lepiej wrócić do pojęcia, które ma już przeszło dwudziestowiekową tradycję.
W omawianym stanie smutek nachodzi człowieka bez uchwytnej przyczyny, znika energia życiowa, każda decyzja staje się bardzo trudna, najdrobniejsze sprawy urastają do problemów, których nie sposób rozwiązać. Myślenie staje się trudne, kojarzenia są skąpe, myśl obraca się wokół tego samego tematu:
· beznadziejność własnego życia,
· własnych win,
· bezradności,
· marzeń o śmierci .
Pamięć zaczyna coraz częściej zawodzić, świat otaczający staje się szary, wszystko jest przykre i bolesne z przyszłości wyłaniają się tylko przykre wydarzenia, jakby nigdy nie świeciło słońce. W ciemności wszystko staje się chaotyczne, nawet najdrobniejsze sprawy ulegają wyolbrzymianiu, błądzi się i zastanawia nad najdrobniejszym wyborem. Człowiek staje się bezradny wobec otaczającej go rzeczywistości.
W pracy przedstawiono zarys historyczny melancholii od czasów narodzenia się tego pojęcia do dzisiejszego dnia jako choroby depresyjnej.
Dalszą część pracy poświęcono klasyfikacji melancholii na przykładzie melancholii w sztuce od Durena po współczesność.
Przedstawiono również człowieka z problemami melancholii w małżeństwie oraz jakie podobieństwa występują pomiędzy melancholią i żałobą.
Ostatnią część pracy poświęcono leczeniu melancholii, czyli odpowiedniej terapii.