Opis pracy
Celem pracy jest omówienie najważniejszych zagadnień dotyczących problematyki dobra dziecka przy rozwodzie.
Małżeństwo może ustać z różnych powodów. Małżeństwo ustaje z samego prawa jako skutek śmierci jednego z małżonków oraz w następstwie zbliżonego w skutkach orzeczenia o uznaniu jednego z małżonków za zmarłego. Ustanie małżeństwa jest także skutkiem konstytutywnego wyroku sądowego o orzeczeniu rozwodu; w takim wypadku bardziej jednak właściwy jest termin „rozwiązanie małżeństwa”. Orzeczeniem powodującym likwidację węzła małżeńskiego jest także orzeczenie o unieważnieniu małżeństwa, z tym że w tym wypadku skutek ten jest jakby jeszcze dalej idący, gdyż wyrok orzekający unieważnienie wywiera taki skutek, jakby związek małżeński od początku nie istniał. Wobec tego jednak, że jest to także orzeczenie konstytutywne, zaliczamy je do orzeczeń orzekających o ustaniu małżeństwa .
Ustawodawca może uregulować model procesu rozwodowego w sposób dwojaki. Po pierwsze, może ograniczyć jego zakres do rozstrzygania o samym rozwodzie, przekazując orzekanie o innych istotnych sprawach rodziny, jak władza rodzicielska, alimenty itp. do dalszych postępowań. Po drugie, może też ująć ten proces jako postępowanie mające na celu rozstrzygnięcie o całokształcie spraw rodziny – tak, aby rozwód w sposób możliwie maksymalny wyłączył na przyszłość możliwość sporów między byłymi małżonkami. Każdy z obu wspomnianych modeli ma swoje dobre i złe strony. Pierwsze rozwiązanie prowadzi do szybkiego zakończenia sprawy najważniejszej, ale pozostawia zalążek dalszych nieraz nie kończących się sporów. Z kolei drugi model te związane z rozwodem spory likwiduje, ale odsuwa często zbytnio w czasie kwestię rozwiązania małżeństwa. Dlatego też najczęściej ustawodawcy wybierają drogę pośrednią, zezwalającą na orzekanie w procesie rozwodowym tylko o niektórych kwestiach interesujących na przyszłość małżonków i całą rodzinę .
Praca podzielona została na trzy rozdziały. W rozdziale pierwszym omówione zostało pojęcie rozwodu oraz przesłanki jego dopuszczalności – przesłanki pozytywne i przesłanki negatywne.
Rozdział drugi zawiera dokładną charakterystykę jednej z przesłanek negatywnych rozwodu. Chodzi tu o niedopuszczalność rozwodu ze względu na dobro wspólnych małoletnich dzieci. W poszczególnych punktach tego rozdziału przybliżono takie zagadnienia, jak: zakres pojęcia „wspólne małoletnie dzieci”, pojęcie „dobra” wspólnych małoletnich dzieci, ocena sprzeczności rozwodu z dobrem dziecka.
W rozdziale trzecim przedstawiono najważniejsze zagadnienia związane z uwzględnieniem przez sąd dobra dziecka w wyroku rozwodowym i w toku postępowania rozwodowego.
Podstawę źródłową pracy stanowią monografie dotyczące rozwodu, monografie dotyczące problematyki dobra dziecka, podręczniki do prawa rodzinnego oraz komentarze do kodeksu rodzinnego i opiekuńczego. W trakcie pisania niniejszej pracy wykorzystano także orzecznictwo Sądu Najwyższego.