Opis pracy
Pojęcie merchandisingu nie doczekało się dotychczas jednoznacznego określenia, trudno nawet stwierdzić, czy sformułowanie takiej definicji jest możliwe. Wydaje się, że jednak nie, chociażby z tego powodu, że jest to technika, którą stosować może zarówno kupiec (głównie detalista), jak i producent, a ich cele w zakresie merchandisingu nie są tożsame.
Pojawienie się merchandisingu, ogólnie rozumianego jako technika stymulacji obrotów, polegająca na szeroko rozumianym zagospodarowaniu powierzchni sklepu, wiąże się z wprowadzeniem do handlu detalicznego samoobsługowej metody sprzedaży, która szybko stała się niemal powszechną, szczególnie w zakresie sprzedaży dóbr szybkorotujących. To właśnie w grupie produktów FMCG rozwinął się merchandising, dziś jednak jego techniki upowszechniły się i są stosowane w wielu innych branżach. Początkowo merchandising był wykorzystywany głównie przez producentów, dopiero później powstał merchandising handlowy. Jego rozwój jest w dużej mierze rezultatem wzrostu znaczenia przedsiębiorstw handlu detalicznego, pojawiania się sklepów o coraz większych powierzchniach.
Mimo licznych opracowań na temat merchandisingu, pojęcie to jest nadal jednym z najmniej jednoznacznie definiowanych terminów w dyscyplinach marketingowych. Pierwsze idee merchandisingu pojawiły się na początku XX w. w Stanach Zjednoczonych wraz z powstaniem nowej kategorii punktów sprzedaży detalicznej - sklepów samoobsługowych. Prawdopodobnie pierwszym był sklep Piggly Wiggly, uruchomiony w 1916 r. w amerykańskim mieście Memphis. Samoobsługowa metoda sprzedaży okazała się rewolucyjna dla detalu. To dzięki samoobsłudze możliwe jest tworzenie obiektów handlowych o bardzo dużych powierzchniach. Jej zastosowanie daje szanse na zwiększenie przepustowości i przelotowości sklepu, rozwinięcie asortymentu. Eksponując towary na zasadzie swobodnego dostępu, generując bodźce zmysłowe, samoobsługa stwarza przesłankę wystąpienia zakupów impulsywnych. Poza tym klient, który może samodzielnie dokonać wyboru, nie musi odtwarzać nazw potrzebnych towarów, wystarczy, że je tylko rozpozna - bez presji kolejki stojących za nim ludzi. Samoobsługa umożliwiła przedsiębiorstwom handlu detalicznego bardzo dynamiczny rozwój i stała się praprzyczyną ich dzisiejszej potęgi.