Opis pracy
Historia Europy łączy w sobie lata dobrobytu i spokoju, ale i lata wojny i wzajemnej nienawiści. Przez lata państwa narodowe dążyły więc do zapewnienia bezpieczeństwa swoim mieszkańcom. W tym celu wyznaczano granice i bezwzględnie kontrolowano ich przekraczanie. Co istotne granice dzieliły nie tylko same tereny, ale i narody. Wytyczano strefy przygraniczne. Najczęściej zamieszkiwało je mniej ludności, były słabsze gospodarczo i kulturowo od centrum państwa. Były traktowane jak peryferia, które nie mają niemal nic do zaoferowania swoim mieszkańcom. Obecnie w dobie działalności Unii Europejskiej sytuacja ma szansę się zmienić. Idea zjednoczonej Europy ma wielu zwolenników. Granice państw nie stanowią już przeszkody w komunikowaniu się. Jedną z możliwości, jakie daje współczesny liberalizm, jest tworzenie związków euroregionalnych. Euroregiony pozwalają na podejmowanie konkretnych działań dla dobra ogółu. Są wyrazem potrzeby współpracy i troski o lokalną społeczność ponad formalnymi granicami.
Celem pracy jest przedstawienie form współpracy transgranicznej w Polsce z uwzględnieniem konkretnych euroregionów leżących na zachodnim, południowym i wschodnim pograniczu kraju.
Tematem niniejszego opracowania jest „Rola i znaczenie euroregionów w Europie na przykładzie euroregionu Karpackiego, Nysa, Niemen”. Praca składa się z czterech rozdziałów i ma charakter teoretyczny.
W rozdziale pierwszym przedstawiam ogólne informacje, dotyczące Euroregionów w Europie. W pierwszej części tego rozdziału przybliżam zagadnienia definicyjne, związane z tematem. Precyzuję stosowane w literaturze znaczenie terminów „region”, „euroregion”, „współpraca trans graniczna”. Następnie sięgam do początków idei tworzenia euroregionów w Europie. Wskazuję podstawowe akty prawne, które określają zasady powstawania i zakres działań regionów pogranicza. Opisuję znaczenie funkcjonowania euroregionów dla rozwoju Europy. Końcowa część pierwszego rozdziału zawiera podstawowe informacje o euroregionach na granicach Polski. Znajduje się tutaj pełna lista euroregionów, gdzie jednym z sygnatariuszy jest RP oraz najistotniejsze dane o powstaniu i funkcjonowaniu tych struktur w porządku chronologicznym.
Kolejne rozdziały mają identyczną strukturę. Rozdział drugi dotyczy Euroregionu Karpackiego. Opisuję tutaj genezę jego powstania, obszar, który obejmuje, cele oraz główne formy współpracy transgranicznej podejmowane w regionie. Zarówno w tym jak i kolejnych rozdziałach, opieram się na informacjach zawartych w statucie danego euroregionu.
Rozdziały trzeci i czwarty zbudowane są analogicznie do rozdziału drugiego. W rozdziale trzecim dokonuję charakterystyki euroregionu Nysa. Rozdział czwarty przybliża historię i funkcjonowanie euroregionu Niemen.
Praca zawiera ponadto mapki, wykresy i rysunki, których zadaniem jest jak najpełniejsze zobrazowanie prezentowanych informacji.
Praca opiera się głównie na literaturze przedmiotu ale też na danych statystycznych, czerpanych z Głównego Urzędu Statystycznego. Specyfika tematu wielokrotnie wymagała poszukiwania aktualnych informacji, w tym celu niezbędne było korzystanie ze stron internetowych.