Decentralizacja administracji samorządowej w Polsce - wady i zalety

W ostatnich kilku latach obserwuje się nasilenie dyskusji o roli samorządów terytorialnych z powodu wprowadzanych zmian legislacyjnych, które bezpośrednio wpływają na zakres uprawnień i obowiązków tych organów administracji. Dodatkowo przemiany demograficzne m.in. wyludnianie się Polski sprawiają, że konieczne jest monitorowanie zasadności istnienia tak dużej liczby urzędów i ich pracowników. Z tych względów podjęto się przedstawienia wad i zalet decentralizacji w administracji publicznej.

Celem ogólnym pracy jest przybliżenie pojęcia decentralizacji w administracji publicznej, norm prawnych i sposobu, w jaki realizowano powstanie lokalnych struktur i organów administracji w postaci samorządu terytorialnego. Przedstawiono zalety i wady współcześnie funkcjonującego systemu administracji lokalnej. Gminy, powiaty i województwa są bowiem istotnymi organami władzy publicznej, a ich działanie jest efektem oddziaływania wielu czynników. Celem szczegółowym jest poznanie charakterystycznych cech obowiązującego w Polsce modelu decentralizacji.

Analiza porównawcza dotyczyła zestawienia obserwowanych wad i zalet zjawiska decentralizacji oraz wniosków, jakie się nasunęły po zapoznaniu z aktami normatywnymi, literaturą, artykułami i z aktualnymi statystykami.

Praca składa się z trzech rozdziałów. W rozdziale pierwszym przedstawiłam pojęcie decentralizacji i regulacje prawne, które wpłynęły na kształt i przebieg procesu decentralizacji władzy w Polsce.

W rozdziale drugim skupiłam się na zaletach decentralizacji, takich jak samodzielność w podejmowaniu decyzji o wymiarze lokalnym, umacnianie więzi społecznych, wzrost kultury w administracji, odpowiedzialność za stan i rozwój najbliższej okolicy zarówno władz, jak i mieszkańców.

W rozdziale trzecim wyszczególniłam wady decentralizacji, mianowicie możliwość powstawania lokalnych układów zależności, występowanie zjawisk dysfunkcyjnych jak np. korupcja i kumoterstwo.

W pracy wykorzystałam dorobek doktryny prawa administracyjnego, uzupełniony artykułami z czasopism naukowych oraz płaszczyzną normatywną odnoszącą się bezpośrednio do ustroju i organizacji samorządu terytorialnego. W swoich rozważaniach wspomagam się także orzecznictwem sądów administracyjnych.