Opis pracy
Już od wieków w społeczeństwie istnieje problem niepełnosprawności. Jest on związany z występowaniem pewnych ograniczeń w prawidłowym funkcjonowaniu człowieka dzieje się tak na skutek obniżenia sprawności funkcji fizycznych, psychicznych i umysłowych. Tacy ludzie to osoby, którym należy pomóc dobierając odpowiedni sposób rehabilitacji. Zadaniem rehabilitacji jest walka z niepełnosprawnością, a jej cel to osiągnięcie jak największej zdolności do samodzielnego funkcjonowania w życiu codziennym oraz poprawy stanu zdrowia. Na właściwą pracę warsztatów wpływa wiele elementów takich jak: wsparcie psychologa, edukacja oraz wsparcie w odnalezieniu odpowiedniej drogi zawodowej.
Warsztaty terapii zajęciowej realizują zadania z zakresu rehabilitacji społecznej oraz zawodowej, które zmierzają do rozwoju i poprawy sprawności uczestnika, niezbędnych do samodzielnego, niezależnego i aktywnego życia w środowisku, a także pomagają w integracji z resztą społeczeństwa. Rehabilitacja osób niepełnosprawnych w WTZ odbywa się poprzez: usprawnianie, rozwijanie umiejętności wykonywania czynności życia codziennego , zaradności osobistej, przygotowania do życia w społeczeństwie w sposób możliwie niezależny od innych osób, poprawę kondycji psychicznej, rozwijanie umiejętności i pasji poprzez zastosowaniu różnych rodzajów ,technik oraz metod które oferuje terapia zajęciowa.
Do podjęcia tematu monografii warsztatów terapii zajęciowej skłoniła autorkę pracy wieloletnia praca w tej instytucji na stanowisku instruktora terapii zajęciowej. Prowadząc arteterapię na pracowni plastycznej autorka miała osobisty kontakt z osobami niepełnosprawnymi, mogąc brać udział w ich rehabilitacji i cieszyć się z postępów swoich podopiecznych. Autorka pracy jest oddanym pracownikiem nie tylko dla zakładu, lecz przede wszystkim dla uczestników. Dzięki pracy na Warsztatach Terapii Zajęciowej głębszego znaczenia nabrały dla niej słowa takie jak szacunek i pokora. Niosąc pomoc, w szerokim znaczeniu tego słowa swoim wychowankom, zyskała ich akceptację oraz nieocenioną przyjaźń ze strony ich oraz ich rodzin.
Celem niniejszej pracy jest ukazanie specyfiki funkcjonowania warsztatów terapii zajęciowej. Problem główny został natomiast sformułowany następująco: Jaki jest sposób funkcjonowania warsztatów terapii zajęciowej w kontekście wsparcia i pomocy osobom niepełnosprawnym, na przykładzie wybranej placówki?
Praca składa się z czterech rozdziałów. Rozdział pierwszy omawia pojęcie niepełnosprawności, definiując je na podstawie różnych perspektyw oraz aspektów medycznych i społecznych. Przedstawiono także klasyfikacje niepełnosprawności, które porządkują rodzaje schorzeń i deficytów fizycznych oraz intelektualnych, ułatwiając ich zrozumienie i identyfikację potrzeb osób niepełnosprawnych.
Rozdział drugi poświęcony został zagadnieniom związanym z rehabilitacją osób niepełnosprawnych – jej znaczeniu, roli oraz formom, takim jak rehabilitacja medyczna, społeczna czy zawodowa. Szczegółowo omówiono także terapię zajęciową i arteterapię, przybliżając ich różnorodne formy realizowane wobec osób z niepełnosprawnościami.
W rozdziale trzecim omówiono cele i problemy badawcze pracy oraz zastosowane metody i techniki badawcze, które pozwalają na analizę wybranego zagadnienia. Opisano także organizację oraz przebieg obserwacji, która posłużyła do uzyskania danych niezbędnych do przeprowadzenia analizy.
Rozdział czwarty koncentruje się na wynikach badań własnych, opisując historię i funkcjonowanie Warsztatów Terapii Zajęciowej, a także ich rolę w rehabilitacji osób niepełnosprawnych. Omówiono formy terapii prowadzone w wybranym Warsztacie Terapii Zajęciowej, z wyszczególnieniem pracy pracowni plastycznej, jako istotnej części procesu terapeutycznego dla uczestników.