Funkcje społeczno-wychowawcze świetlic szkolnych

Społeczeństwo nasze nie zawsze zdaje sobie jasno sprawę z zadań jakie mają spełniać świetlice szkolne. Na ogół panuje przekonanie, że świetlica jest po to aby dać opiekę dzieciom rodziców pracujących. Podobny pogląd spotyka się również wśród nauczycieli co utrudnia świetlicy pełne wykorzystanie wychowawczych możliwości.

Zadaniem pracy jest ukazanie, że oprócz funkcji opiekuńczej nad dziećmi rodziców pracujących świetlica pełni również funkcję dydaktyczno-wychowawczą – jest integralną i niezastąpioną częścią systemu wychowania szkolnego i stanowi ważne jego ogniwo.

Praca składa się z trzech rozdziałów. Rozdział pierwszy jest potraktowany głównie jako wprowadzenie do problematyki – zapoznaje z genezą i rozwojem pracy świetlicowej. Scharakteryzowano tu takie pojęcia jak: świetlica, ognisko, ogród jordanowski, skauting, świetlicowy, świetliczanka, świetlicowiec. Ukazano cele i zadania jakie przyświecają lub powinny przyświecać wychowawcom i nauczycielom. Również w rozdziale pierwszym ukazano pracę świetlic w szkołach podstawowych. Przedstawiono bogatą ofertę różnego typu zajęć, zasad i metod wykorzystywanych w świetlicy. Szczególną uwagę zwrócono na podejście nauczycieli i wychowawców do dzieci i młodzieży. Ponadto podkreślono konieczność eksponowania w wychowaniu świetlicowym metod pośredniego oddziaływania wychowawczego i zmodernizowanego kształtowania pedagogicznego.

W dalszej części rozdział pierwszy zajmuje się świetlicami w zakładach leczniczych, czyli tzw. świetlicami szpitalnymi. Przedstawiono ich najważniejsze zadania i założenia terapeutyczne, jakie mają do spełnienia wobec dzieci chorych.

Część druga tej pracy poświęcona jest na badania własne, czyli badania praktyki oświatowej. Są to badania zdroworozsądkowe opierające się na wnikliwej analizie badań i subiektywnym ich opracowaniu. Aby dokonać analizy pracy świetlicowej dotarto do dokumentacji tych placówek oraz do nauczycieli świetlic, pracowników służby zdrowia, do dzieci uczęszczających na świetlicę i ich rodziców. Opracowano, a następnie przeprowadzono ankietę wśród nauczycieli-wychowawców. Dzięki niej uzyskano informację na temat: zaangażowania zawodowego nauczycieli, ich ulubionych metod i form pracy z dziećmi oraz różnic wynikających ze specyfiki pracy opiekuńczej, dydaktycznej i wychowawczej świetlic. Uzyskano także informacje o wykształceniu i latach pracy nauczycieli oraz w jaki sposób nauczyciele próbują poprawić swój warsztat pracy – czy jest to samokształcenie, samodoskonalenie, czy może są to kursy szkoleniowe.