Przedstawicielstwo zagraniczne w Polsce

Celem pracy jest omówienie prawnych aspektów otwierania przedstawicielstw zagranicznych w Polsce. Chodzi tu rzecz jasna o przedstawicielstwa przedsiębiorców zagranicznych, a więc podmiotów prowadzących działalność gospodarczą.

Działalność gospodarcza towarzyszy człowiekowi od początków jego dziejów. Już od pradawnych czasów ludzie, oczywiście uwzględniając specyfikę poszczególnych okresów dziejowych, prowadzili ją w różnych formach - najpierw na własne potrzeby, z czasem rozszerzając ją poza granice swoich siedzib. Obecnie - w dobie bardzo szybko postępującego procesu globalizacyjnego - widać wyraźnie, że nie ma gospodarki samowystarczalnej, która mogłaby funkcjonować i rozwijać się w sposób prawidłowy w oderwaniu i izolacji od gospodarek innych państw. Żadne państwo nie jest w stanie prowadzić prawidłowej polityki gospodarczej, licząc tylko na siebie. Nie mogą tego uczynić nawet państwa o największym potencjale ekonomicznym. Jedynie prawidłowe uregulowanie stosunków gospodarczych z innymi państwami, w tym również stojącymi na niższym poziomie rozwoju gospodarczego, może skutkować wzrostem ekonomicznym danego państwa. W związku z tym niezwykłego znaczenia nabiera zagadnienie możliwości dopuszczania podmiotów wywodzących się z innych państw do prowadzenia działalności gospodarczej na terytorium państwa goszczącego .

Wskazać należy, że międzynarodowe prawo publiczne, regulujące działalność gospodarczą, nie nakłada na poszczególne państwa obowiązku dopuszczenia obcych podmiotów do prowadzenia działalności na swoim terytorium. Państwa teoretycznie mogłyby więc w sposób swobodny kształtować swoje rozwiązania prawne w tym zakresie. Jednakże występuje pewne bardzo istotne ograniczenie - należy uwzględniać postanowienia międzynarodowych zobowiązań umownych. Takie zobowiązania zaciąga każde z państw, mając na względzie przede wszystkim własne potrzeby i interes ekonomiczny. Podkreślić zatem należy, iż każda regulacja prawna wprowadzona w danym państwie w zakresie warunków udziału obcych podmiotów w jego życiu gospodarczym uwarunkowana jest wyłącznie dobrem tego państwa .

Ogólnie można wskazać, że istnieją dwa zasadnicze sposoby regulacji działalności gospodarczej przez podmioty zagraniczne w prawie wewnętrznym danego państwa. Chodzi mianowicie o system koncesyjny (udzielanie odpowiednich zezwoleń) oraz system traktowania narodowego (czyli równego traktowania podmiotów krajowych i zagranicznych). Podkreślić jednak należy, że drugi z tych systemów, charakteryzujący się całkowitym liberalizmem prawnym w tym zakresie, nie występuje w żadnym kraju w czystej postaci. Wszystkie państwa gospodarki rynkowej zastrzegają sobie prawo kontroli inwestycji zagranicznych, co należy uznać za słuszne rozwiązanie, albowiem niczym niekontrolowany napływ tych inwestycji może przynieść również znaczne straty .

Praca podzielona została na cztery rozdziały. W rozdziale pierwszym omówiono ewolucję przepisów prawnych regulujących działalność gospodarczą podmiotów zagranicznych w Polsce. Drugi rozdział pracy poświęcony jest zasadom podejmowania i prowadzenia działalności gospodarczej w Polsce przez podmioty zagraniczne. Z kolei w rozdziale trzecim dokonano ogólnej charakterystyki przedstawicielstwa przedsiębiorców zagranicznych. Ostatni, czwarty rozdział pracy omawia obowiązki przedsiębiorcy zagranicznego w związku z utworzeniem przedstawicielstwa.

Podczas pisania pracy wykorzystano metodę dogmatyczno-prawną oraz historyczno-prawną. Analizie poddane zostały akty prawne, podręczniki do prawa gospodarczego publicznego, monografie poświęcone prowadzeniu działalności gospodarczej w Polsce przez podmioty zagraniczne, komentarze do ustawy o swobodzie działalności gospodarczej, jak również artykuły opublikowane w periodykach prawniczych.