Opis pracy
Celem pracy jest omówienie problematyki administracyjnoprawnej prowadzenia dokumentacji medycznej. Podjęcie takiego tematu wynika z faktu coraz większej roli, jaką pełni dokumentacja medyczna we współczesnych stosunkach prawnych.
Rzetelne prowadzenie dokumentacji w oparciu o wymogi przepisów prawa i dobrej praktyki, w tym m.in. respektowanie zasady prowadzenia dokumentacji w sposób czytelny, na bieżąco (bez zbędnej zwłoki), w porządku chronologicznym, unikając luk i lakoniczności zapisów, stanowi ojej przydatności jako środka dowodowego. Przy ocenie wiarygodności dokumentacji medycznej możliwa jest jej weryfikacja - szczególnie w podmiotach leczniczych - dzięki: zasadzie dublowania informacji, zasadzie dublowania miejsc przechowywania danych, równoległości dokumentacji sporządzanej przez lekarzy i pielęgniarki, wymogowi chronologii wpisów oraz prowadzeniu dokumentacji zbiorczej (w tym dotyczącej rejestracji zabiegów i wyników badań w miejscu ich wykonania) . Celowe poprawianie, usuwanie czy preparowanie dokumentu medycznego jest więc obarczone możliwością wykrycia tego procederu z uwagi na istnienie tych samych wpisów (bądź informacji świadczących o wpisach) w różnych dokumentach prowadzonych przez różne osoby w różnych miejscach zakładu. Wartościowym dowodem weryfikującym prawdziwość zapisów w dokumentacji medycznej są również dobrze udokumentowane wyniki badań pośmiertnych, wykonane przez kompetentnych specjalistów z zakresu patomorfologii i medycyny sądowej .
Do oceny autentyczności, wiarygodności i przydatności prawnej dokumentacji medycznej służą także (skutecznie) metody kryminalistycznej ekspertyzy dokumentów. Ekspertyza dokumentacji może być dokonana zwłaszcza poprzez ocenę podłoża (stopień fizycznego i chemicznego zużycia, stopień asymilacji atramentu lub tuszu ze strukturą papieru), ocenę techniki i sposobu wykonania zapisów odręcznych, maszynowych, odciśnięć pieczęci oraz poprzez ocenę jakości linii graficznych pisma oraz obrazu pieczęci. Dzięki dokonaniu ekspertyzy karty gorączkowej ustalono na przykład, iż przerobiony został zapis linii gorączkowej pacjenta-testatora (poprzez nadpisanie wartości mających potwierdzać zaburzenia świadomości) w celu uznania tegoż pacjenta za niezdolnego do wyrażenia woli spadkowej i tym samym obalenie sporządzonego przez niego w szpitalu testamentu holograficznego .
Szczególna rola w korzystaniu z dokumentacji i jej analizie na potrzeby postępowania sądowego przypada biegłym sądowym oraz zakładom medycyny sądowej w ramach opiniowania sądowo-lekarskiego. Sąd może powołać biegłego lub zlecić sporządzenie opinii (ekspertyzy) odpowiednim instytucjom (m.in. zakładom medycyny sądowej) w wypadkach wymagających wiadomości specjalnych. Opiniowanie w oparciu o nieprawidłowo sporządzoną, nieczytelną, niekompletną bądź nawet sfałszowaną dokumentację medyczną stanowi o dużym prawdopodobieństwie wydania błędnej opinii w danej sprawie. Ważną, aczkolwiek często niedocenianą kwestią jest proces podejmowania przez personel decyzji o konieczności utrwalenia (bądź nie) danej informacji. Informacja nieutrwalona w postaci dokumentu, a przechowywana w ludzkiej pamięci jest metodą bardzo zawodną. Wartość dowodowa dokumentacji medycznej jest również często nieoceniona w postępowaniu w przedmiocie odpowiedzialności zawodowej lekarzy i pielęgniarek (położnych) .
Rozważania zawarte w pracy zostały podzielone na trzy rozdziały. W rozdziale pierwszym przybliżone zostały zasady tworzenia dokumentacji medycznej. Rozdział ten zawiera takie kwestie, jak: definiowanie dokumentacji medycznej, rodzaje dokumentacji medycznej, nadzór nad dokumentacją medyczną.
Drugi rozdział pracy omawia problematykę udostępniania dokumentacji medycznej pacjentowi i osobom upoważnionym, poszczególnych form udostępniania dokumentacji medycznej, a także kwestie odmowy udostępniania dokumentacji medycznej.
W trzecim, jednocześnie ostatnim rozdziale pracy, dokonani charakterystyki elektronicznej dokumentacji medycznej. Rozdział ten porusza takie zagadnienia, jak: sporządzanie dokumentacji medycznej elektronicznej, udostępnianie dokumentacji medycznej elektronicznej, polityka bezpieczeństwa dokumentacji medycznej prowadzonej w postaci elektronicznej.