Rola i zadania Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego w walce z terroryzmem

Czym jest terroryzm?

Terroryzm jest pojęciem znanym chyba każdemu współczesnemu człowiekowi. Jeszcze 30 lat temu termin ten nie był, aż tak bliski ludziom, ponieważ nie stanowił globalnego zagrożenia. Częściej oglądano jego możliwe rodzaje w fabularyzowanych filmach akcji, aniżeli w wiadomościach. W dobie dzisiejszej proporcje się odwróciły. Terroryzm stanowi realne zagrożenie dla ludzi. Mimo, że wcześniej terroryzm nie był tak popularnym tematem, nie oznacza wcale, że nie występował.

Powszechne rozumienie terroryzmu jest ukierunkowane na dzisiejsze jego przejawy, jednak nie jest to pełne rozumienie tego pojęcia. Warto przyjrzeć się zagadnieniu szerzej. Istnieje wiele definicji terroryzmu, wszystkie one łączy jedna cecha wspólna. Terroryzm zawsze jest nacechowany negatywnie, jest czymś złym i godnym potępienia.

Terroryzm wywodzi się od łacińskiego słowa terror -oris – „strach, trwoga, przerażenie”, lub „straszne słowo, straszna wieść” . Tak więc w takim najogólniejszym znaczeniu, terroryzm określa działania związane z przemocą, strachem, użyciem terroru.

W takim rozumieniu terroryzm występował już wieki temu. Piotr Jaroszyński w swoich rozważaniach na temat terroryzmu stwierdził, że towarzyszył on ludziom, odkąd zaczęli tworzyć cywilizacje. Wraz z kształtowaniem cywilizacji pojawiały się autonomiczne cechy grup społecznych, grupy zaczęły się między sobą różnicować. Inność, słabsza pozycja, ubóstwo zawsze stanowiły zarzewia konfliktów. Tam, gdzie pojawiały się różnice, przede wszystkim rozwojowe, ale i inne, pojawiały się również konflikty. Wieki temu również dokonywano ataków, które w dużym uproszczeniu można nazwać „terrorystycznymi” próbowano przy użyciu przemocy wpływać na inne społeczności, zagarniać lub niszczyć ich dorobek. W tym miejscu, warto zwrócić uwagę, na bardzo ważną cechę terroryzmu. Jeśli mowa jest o terroryzmie jako wystąpieniu przeciwko innej grupie przy użyciu przemocy i terroru to wówczas jest to błędne i zbyt obszerne określenie. Akt terroryzmu nie może być dokonany bezpośrednio i oficjalnie przez podmiot prawa międzynarodowego, jakim jest państwo. Tak więc oficjalnie wypowiedziane wojny (nawet najbardziej krwawe starcia zbrojne, ataki na cywilów przy użyciu gwałtu i przemocy) ale dokonane prze państwowe jednostki, czyli oficjalnie przez państwo, nie można nazwać działaniami terrorystycznymi. Państwo może wspierać, sponsorować działalność terrorystyczną organizacji, może nawet samo takową organizację założyć. Jednak zawsze to musi być odrębna organizacja. Mówił o tym Michel Foucault, stwierdził on wprost, że nie można traktować działań wojska czy policji jako aktów terroryzmu z tego względu, iż są one „formalną emanacją władzy zwierzchniej (posiadającej legitymację), która posiada monopol na produkowanie prawdy i prawa miejscowego”.

Zagrożenie terrorystyczne na obszarze Polski

Współcześnie terroryzm jest jednym z największych zagrożeń współczesnego świata. Ze wszystkich rodzajów terroryzmu najgroźniejszy wydaje się terroryzm ideowy, jakim jest terroryzm skrajnych islamistów. Rozrasta się w szybkim tempie, ruchy migracyjne się do tego przyczyniają, ale również rozbudowana technologia, dzięki której dżihadyści mają możliwości szybkiej komunikacji, przekazywania określonych treści, propagowania mowy nienawiści i aktów terrorystycznych. Wielu „Europejczyków” zostało „zwerbowanych” w szeregi terrorystów. Zamachy popełnione w Europie świadczą o zagrożeniu terroryzmem jako tym którego nie da się kontrolować, wykrywać dostatecznie szybko i właściwie przeciwdziałać. Terroryści nie działają jawnie, nie można przewidzieć miejsca dokonania zamachów. Niebezpieczne stały się europejskie ulice. Zgromadzenia publiczne, koncerty, manifestacje, imprezy sportowe odbywają się pod obostrzonym nadzorem. Z pewnością mieszkańcy Europy Zachodniej (biorąc pod uwagę liczbę ataków i liczbę ich ofiar) nie mogą czuć się bezpiecznie.

Ostatnie lata potwierdziły, że Polska jest krajem stosunkowo bezpiecznym. Poniższa mapa przedstawiająca dokonane ataki terrorystyczne wyraźnie wskazuje Polskę jako kraj, który terroryści omijają. Polska jako kraj nie jest zbyt atrakcyjnym obiektem do ataku. Terroryści atakują państwa, które są znaczące w polityce światowej, wpływowe i wysoko rozwinięte gospodarczo. Terrorystom zależy, żeby je osłabić. Poza tym kraje te są w dużym stopniu zaangażowane militarnie w walkę z ISIS i innymi przejawami terroryzmu. Polska polityka może również odgrywać duże znaczenie. Brak zgody na relokacje imigrantów, polska polityka migracyjna jest stanowcza. Ostatnim elementem może być skuteczna ochrona państwa.

Opis zawartości pracy

Niniejsza praca ma za zadanie przybliżyć rolę i zadania ABW w walce z terroryzmem. Aby jednak przejść do omówienia funkcjonowania ABW związanego stricte z ochroną obywateli i państwa przed terroryzmem, należy uświadomić sobie jak wielkim zagrożeniem współcześnie jest terroryzm.

Praca składa się z dwóch rozdziałów napisanych przy użyciu dostępnej literatury przedmiotu oraz opracowań, raportów, ustaw, analiz, dotyczących tematu. Pierwszy rozdział pracy dotyczy terroryzmu. Istotnym i zasadnym wydaje się być zebranie informacji o terroryzmie jako zjawisku. Została podjęta próba zdefiniowania terroryzmu, przedstawienia jego źródeł i historii. Następnie przedstawiono współczesne oblicza terroryzmu. Sytuacja terrorystyczna w Europie ściśle powiązana jest ze zmieniającą się sytuacją na świecie. A z kolei coraz częściej występujące ataki terrorystyczne w Europie przekładają się na wzrost zagrożenia terrorystycznego również w Polsce. Te aspekty ściśle się ze sobą wiążą i nie można ich pomijać rozpatrując zagadnienia terroryzmu w Polsce.

Drugi rozdział pracy stanowić będzie omówienie działalności Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego. Rozdział ten dostarczy odpowiedzi na takie pytania jak: W jakim celu zostało stworzone ABW? Jaką posiada strukturę, kto nią kieruje i kto ją kontroluje? W jaki sposób ABW tworzy bezpieczeństwo na obszarze Rzeczypospolitej?