Wpływ ryzyka operacyjnego na wartość pozycji rynkowej banku

Ryzyko stanowi kategorię, która pojawia się w działalności wszystkich podmiotów funkcjonujących na rynku. Ogólnie ujmowane jest jako podejmowanie działania, którego wynik jest nieznany oraz niepewny. W związku z tym można powiedzieć, że niemal wszystkie świadome przedsięwzięcia człowieka są ryzykowne, ponieważ niemożliwym jest wyznaczenie oraz przewidzenie jego konsekwencji. Wiąże się to w głównej mierze z faktem, iż żyjemy w turbulentnym oraz zmiennym otoczeniu, a rezultaty aktywności podmiotów są zdeterminowane wieloma będącymi trudnymi do przewidzenia czynnikami. Odnosi się to także do banku, który nie jest przecież podmiotem bezosobowym. To właśnie banki odgrywają szczególną rolę pośród wielu instytucji jakie działają w państwie. Ich aktywność bowiem ma znaczący wpływ na funkcjonowanie jednostek państwowych, podmiotów prywatnych jak i gospodarstw domowych. Banku nie stanowią wyłącznie budynki, maszyny czy komputery, lecz osoby. W związku z tym, iż wszyscy ludzie popełniają błędy, nie mogą ich uniknąć w podejmowanych decyzjach oraz działaniach również menedżerowie oraz pracownicy.

W przeciągu ostatnich lat nastąpiły zmiany charakteru prowadzonej działalności przez podmioty bankowe, przekształceniu uległy również warunki panujące na rynku, które wywołały pilną konieczność zwrócenia większej uwagi na ryzyko operacyjne. Straty operacyjne wynikają głównie z błędów popełnianych przez ludzi, bądź są spowodowane czynnikami zewnętrznymi. Z tego powodu są one nieodłącznym elementem funkcjonowania banków. Analiza historycznych wydarzeń prowadzi do wniosku, że poziom strat tego typu może sięgać nawet setek miliardów dolarów, dlatego monitorowanie ryzyka operacyjnego nie może być zaniedbywane.

Pomimo, iż ryzyko operacyjne zyskuje na znaczeniu stanowi zagadnienie o stosunkowo krótkiej historii w stosunku do pozostałych rodzajów ryzyka. Należy jednak zwrócić uwagę na fakt, iż pewne ryzykowne zdarzenia operacyjne, jak na przykład: nadużycia finansowe bądź błędy operacyjne, od zawsze pojawiały się w różnych instytucjach, a w szczególności w bankach.

Celem prezentowanej pracy, jest przedstawienie istotności ryzyka operacyjnego w prowadzonej działalności przez instytucje bankowe, a także sposobów umożliwiających jego zarządzaniem. Niemożliwym jest całkowite jego wyeliminowanie, dlatego tak istotne są działania, które pozwolą na ograniczenie wystąpienia ryzyka operacyjnego.

Niniejsza praca składa się z czterech rozdziałów. Pierwszy rozdział wprowadza w tematykę ryzyka z jakim mają do czynienia banki. W zakresie rozdziału omówione zostały rodzaje ryzyka występującego w instytucjach bankowych. Rozważeniu poddano także problem konieczności stabilizowania ryzyka, a tym samym sposoby zarządzania głównymi jego rodzajami.

Drugi rozdział pracy prezentuje znaczenie jakie odgrywa ryzyko operacyjne w działalności sektora bankowego. Pomimo, że ryzyko to nie przyjmuje charakteru finansowego, jego skutki mogą mieć bardzo negatywne oddziaływanie na sytuację finansową banku. Dlatego też celem prawidłowego działania instytucji bankowych jest wdrożenie odpowiedniego a zarazem skutecznego systemu sterowania ryzykiem operacyjnym, co zostało omówione w zakresie drugiego rozdziału.

W obszarze trzeciego rozdziału została przedstawiona tematyka ryzyka reputacji oraz ryzyka strategicznego. Pomimo iż, nie zostały one zaliczone do podstawowych rodzajów ryzyk w zakresie bankowości mają bardzo istotne znaczenie dla funkcjonowania banków, co zostało omówione w dalszej części rozdziału. Przedstawione zostały również źródła ryzyka reputacji i ryzyka strategicznego, a także, sposoby umożliwiającego jego ograniczenie. Zaznaczony został również fakt, iż zarówno ryzyko reputacji jak i strategiczne stanowią swoistą pochodną ryzyka operacyjnego wiążącą się z nieoczekiwanymi zdarzeniami, mogącymi wpłynąć niekorzystnie na renomę instytucji bankowych.

Ostatni rozdział na wstępie przedstawia historię spółdzielczego ruch wspólnotowego w Polsce. W dalszej jego części znajduje się charakterystyka działalności Spółdzielczych Kas Oszczędnościowo- Kredytowych po wprowadzonych restrukturyzacjach w 2012 roku. Na zakończenie rozdziału zaprezentowane zostały problemy w obszarze funkcjonowania Spółdzielczych Kas Oszczędnościowo-Kredytowych, jakie ujawniono po przeprowadzonym procesie restrukturyzacji. Dostrzeżono wiele nieprawidłowości jakie miały miejsce w tym sektorze przed wprowadzeniem nadzoru ze strony Komisji Nadzoru Finansowego. Skutkujące między innymi upadkiem jednej z największych Spółdzielczych Kas Oszczędnościowo-Kredytowych Wołomin.