Los dzieci polskich w hitlerowskim systemie zagłady

Deklaracja Praw Dziecka / deklaracja genewska

Wiek XX przez pedagogów, psychologów ogłoszony został wiekiem dziecka. Idee pajdocentryzmu szerzyły się w świecie i wszędzie zdobywały dużą popularność. Dziecko ustawione zostało w centrum zainteresowań. Idee te zachwiane zostały podczas pierwszej wojny światowej. Pochłonęła ona ponad 20 milionów ofiar, z czego część stanowiły dzieci. Ponadto miliony małoletnich pozbawione zostały opieki rodzicielskiej. Po tym okresie dorośli postanowili zapobiec ewentualnym kolejnym wynaturzeniom, działaniom, które miały na celu wyniszczenie dzieci. W 1921 roku założono Association Internationale de Protection de l’Enfance (Międzynarodowe Stowarzyszenie Opieki nad Dziećmi). Organizacja ta poprzez międzynarodową troskę o dziecko chciała odbudować braterstwo na świecie. Skutkiem prób uchronienia dzieci przed ogólnie pojętym złem było także uchwalenie w 1923 roku „Deklaracji Praw Dziecka”, która znana jest także jako deklaracja genewska. Liga Narodów przychylnie przyjęła Deklarację i wezwała swych członków, by respektowały jej zasady. Dokument ten głosił, że:

1. Dziecku należy dać możność normalnego rozwoju fizycznego i umysłowego.
2. Dziecko głodne powinno być nakarmione (…); sieroty i dzieci opuszczone należy zabrać i otoczyć opieką.
3. Dziecko jako pierwsze musi otrzymać pomoc w czasie klęski.
4. Dziecko należy (…) zabezpieczyć przed wszelkim wyzyskiem.
5. Dziecko należy wychowywać w przeświadczeniu, iż swoje największe wartości powinno oddać na usługi braci.

Los dzieci w trakcie II Wojny Światowej

Mimo podjęcia wysiłków w celu zapewnienia dzieciom godnego życia w człowieku odezwały się drapieżne instynkty. Podczas II wojny światowej poniosły klęskę plany dotyczące ochrony najmłodszych. Niewielu myślało, by im pomóc, a co najważniejsze, i niestety najgorsze, zamierzeniem hitlerowskich okupantów było wymordowanie bądź zgermanizowanie setek tysięcy dzieci. Niemiecki faszyzm przekreślił ponad trzydziestoletni dorobek myśli w zakresie opieki i wychowania.

Polityka Adolfa Hitlera miała na celu eksterminację narodu polskiego a także eksterminację biologiczną, zwłaszcza tych ludzi i grup społecznych, które nazistom wydawały się groźne dla III Rzeszy, dlatego podczas wojny tak bardzo ucierpieli polscy profesorowie i nauczyciele. W tej okrutnej walce skierowanej przeciw narodowi polskiemu nie zapomniano również o dzieciach polskich, które wywożono do Niemiec, niemczono, lub po prostu likwidowano w obozach koncentracyjnych. Polskie matki zmuszano do usuwania ciąży, dzieci zaś urodzone na terenie Trzeciej Rzeszy masowo mordowano. Ponadto dzieci polskie umieszczano w obozach pracy, gdzie w większości umierały z głodu, zimna i wycieńczenia. W tej bezlitosnej wojnie przeciwko dzieciom stosowano też inne metody. Chciano doprowadzić do całkowitego ich wynarodowienia poprzez wprowadzenie zakazu używania języka polskiego, a także przez zastosowanie wobec nich niemieckiego wychowania i niemieckiej polityki. Niemcy tę akcję dopracowali nie zapominając o najmniejszym szczególe. Bardzo wiele mówiło się o przebiegu wojny, o okupacji, ale dotychczasowe źródła mówiące właśnie o dzieciach są bardzo skąpe, a przecież problem ten jest wart uwagi.

Cel i zakres pracy

Mój wybór tematu dotyczy losu dzieci polskich pod hitlerowską okupacją. Chciałam dotrzeć do literatury, wszelkich dostępnych źródeł i myślę, że po części zrealizowałam swój cel. Bardzo chciałam opisać w jak bestialski sposób rząd niemiecki potraktował małe bezbronne dzieci polskie. Problemy, które dla autora niniejszej pracy były ważne zostały zawarte w czterech rozdziałach.

Pierwszy z nich zatytułowany „ Rabunek i germanizacja dzieci polskich”. Opowiada, w jaki sposób władze niemieckie przejmowały dzieci polskie oraz na jakiej podstawie odbierano dzieci polskim rodzicom. Z rozdziału tego możemy dowiedzieć się również, jakie dzieci okazały się być przydatne dla nazistów jako przyszli Niemcy.

Drugi rozdział „Dzieci Zamojszczyzny”, mówi o wielkiej tragedii dzieci z Zamościa. Opisuje ich los podczas przesiedlenia, oraz to jak ludzie starali się ratować za wszelką cenę dzieci przed zagładą.

„ Obozy i wiezienia domem tortur i zagłady” to trzeci z kolei rozdział mojej pracy. Opisuje on nie tylko życie, ale straszną śmierć dzieci przebywających w obozie. Mówi także o torturach i traktowaniu dzieci w obozach. Są tu zawarte informacje o tym jak karano dzieci oskarżone słusznie lub niesłusznie o przewinienie.

Pisząc o represjach i eksterminacji dzieci i narodu polskiego nie mogłam zapomnieć o edukacji, o czym opowiada czwarty i ostatni rozdział pracy „Władza niemiecka wrogiem polskiej edukacji”. Można się z niego dowiedzieć, jakie zmiany wprowadzili faszyści w polskich szkołach, oraz jakim represjom zostali poddani polscy uczniowie i nauczyciele.

W tych rozdziałach i podrozdziałach zostały zawarte wszystkie informacje o tragedii dzieci, o których chciałam powiedzieć. Szczególnie ważny wydal mi się ostatni rozdział o polskiej edukacji. Doskonale ukazał jak zaciekle walczyli naziści z polską nauką, polskimi nauczycielami i profesorami. Smutne jest to, ze podczas walki odeszło bardzo wielu wartościowych ludzi.

Literatura wykorzystana w pracy

Jak wcześniej wspomniałam literatura na ten temat jest bardzo uboga, udało mi się jednak zdobyć parę cennych pozycji książkowych. Bardzo ciekawą pozycją była dla mnie książka K. Fiedora „Funkcje wychowawcze szkoły III Rzeszy”. Fiedor doskonale opisał, na czym koncentrowała się nauka w nazistowskich Niemczech, bynajmniej nie na matematyce, lecz jak podaje autor na „przedmiotach militarnych i politycznych”. Z pozycji tej można wywnioskować, jaką młodzież chcieli posiadać Niemcy i jakie represje stosowali, aby osiągnąć swój cel. Kolejnym opracowaniem, o jakim chciałabym wspomnieć jest książka J. Fest „ Oblicze Trzeciej Rzeszy”, w której autor pisze całą prawdę o tym jak Hitler zamierzał kształcić młodzież polską i do czego chce doprowadzić swoją polityką. Z książki Sosnowskiego „Dziecko w systemie hitlerowskim”, także wiele czytamy o planach germanizacji i wychowania nie tylko polskiej młodzieży, ale też dzieci innych narodowości.

Jest jeszcze wiele innych pozycji, o których mogłabym wspomnieć, ale wyżej wymienione wydały mi się najcenniejszym materiałem, ponieważ dobitnie ukazały nazistowski charakter i prawdziwe oblicze Hitlera. Faszyści chcieli zagarnąć Polsce to, co dla Polaków najcenniejsze a mianowicie ich dzieci. Chcieli zniszczyć nasz kraj poprzez całkowite unicestwienie małych dzieci. Wiele z nich w sposób bezlitosny zostało bestialsko zamordowanych. Na szczęście nasz kraj nie został zgładzony, ale czy musiało zostać przelane tyle niewinnej, dziecięcej krwi?