Negocjacje jako metoda rozwiązywania konfliktów

Zagadnienia związane z konfliktem stanowią przedmiot zainteresowania badaczy wielu dziedzin naukowych, takich jak socjologia, psychologia, czy pedagogika. Przyczyną tak dużego zainteresowania jest charakter konfliktu, który stanowi nieodłączną część życia ludzkiego. Gdziekolwiek ma miejsce interakcja przynajmniej dwóch osób, tam możliwe jest wystąpienie konfliktu. Psychologia pokazuje, że nawet w odniesieniu do jednej osoby możliwe jest rozpatrywanie sytuacji konfliktu wewnętrznego. Zagadnienia poruszane na łamach niniejszej pracy odnoszą się jednak do konfliktów interpersonalnych i sposobów ich rozwiązywania, co stanowi kontekst głównej problematyki pracy, związanej z negocjacjami, jako metodą łagodzenia i rozwiązywania konfliktów.

Negocjacje odgrywają szczególnie istotną rolę we współczesnym świecie. Ukazuje to również historia, sięgająca początków obecnej cywilizacji. Niemal codziennie prowadzone są negocjacje w ramach różnych szczebli i dotyczą one różnych spraw. Począwszy od negocjacji pomiędzy rządami, organizacjami i firmami, a na negocjacjach odbywających się wewnątrz organizacji skończywszy. Każda z funkcjonujących instytucji i organizacji składa się z uzależnionych od siebie jednostek, posiadających własne interesy. W takie sytuacji konieczne jest negocjowanie każdej istotnej decyzji. Negocjacji wymaga wyznaczenie celów przedsiębiorstwa, redukcje w zatrudnieniu, przydział zadań, ustalenie budżetu i elementy każdej dziedziny życia. Negocjacje traktowane są również jako sposób rozwiązywania konfliktów a w niektórych przypadkach jako metoda zarządzania konfliktem.

Celem niniejszej pracy jest przedstawienie zagadnień teoretycznych obejmujących tematykę konfliktu i negocjacji w sytuacjach konfliktowych.

Pierwszy z rozdziałów niniejszej pracy poświęcono zagadnieniom związanym z konfliktem. Szczególną uwagę poświęcono istocie pojęcia konfliktu, którego właściwe zrozumienie jest punktem wyjścia dalszych rozważań związanych z rozpatrywanymi zagadnieniami. Istotne znaczenie w odniesieniu do problematyki konfliktu mają również typy konfliktu i etapy w jakich przebiega.

Drugi rozdział stanowi obszerne przedstawienie zagadnień związanych z negocjacjami. Przybliżono definicję negocjacji oraz formy prowadzenia negocjacji w kontekście ich wpływu na mające miejsce w danej sytuacji konflikty. Poruszono zagadnienia wyboru formy negocjowania, zarówno w odniesieniu do negocjacji indywidualnych i zbiorowych. Duże znaczenie w procesie negocjacji ma przyjęta strategia negocjowania, która wywiera określony wpływ na konflikty. Odzwierciedleniem przyjętej strategii mogą być również style negocjacji, co również szczegółowo opisano na łamach rozdziału drugiego. Nawiązano również do roli, jaką odgrywa nastawienie negocjacyjne poszczególnych uczestników działań, oraz style nastawienia stron konfliktu. Przybliżono definicję taktyk i technik negocjacyjnych, wraz z ich wpływem na rozgrywające się konflikty.

Trzeci z rozdziałów pracy stanowi przedstawienie obszarów zastosowania negocjacji. Należy bowiem pamiętać, że nie jest możliwe stosowanie zbyt dużych uogólnień w odniesieniu do zagadnień procesu negocjacji. Inaczej będą prowadzone negocjacje handlowe, polityczne, międzyludzkie, czy mające na celu rozstrzygnięcie konfliktu powstałego w ramach organizacji. Interesującą problematyką poruszoną na łamach rozdziału jest nawiązanie do negocjacji politycznych prowadzonych przez Polskę w sprawie jej wstąpienia do Unii Europejskiej.