Sposób rozwiązywania konfliktów międzyludzkich za pomocą mediacji

We współczesnych krajach demokratycznych coraz więcej ludzi przekonuje się, że rozwiązywanie konfliktów międzyludzkich, problemów i sporów powinno się odbywać drogą negocjacji, kompromisu, szukania porozumienia, konsensusu, a nie poprzez stosowanie przemocy i zachowania nacechowane agresją. Jedną z takich metod rozwiązywania sporów międzyludzkich jest mediacja, polegająca na uczestniczeniu trzeciego podmiotu, którego podstawowym zadaniem jest doprowadzenie do polubownego załatwienia spornych kwestii w drodze porozumienia (ugody). Uczestniczenie w tej procedurze podmiotu trzeciego, który powinien dawać gwarancję bezstronności wobec stron sporu, sprawia, że mediację często określa się jako „rokowania we troje”. W roli mediatora może wystąpić osoba fizyczna lub inny podmiot, np. komisja pojednawcza. Wówczas zasadne jest twierdzenie o mediacyjnym charakterze postępowania przed określonym organem. Komisje pojednawcze czy kolegia tworzone są z reguły na zasadzie parytetu (strony delegują swoich przedstawicieli do określonego organu), stąd niezależność takiego podmiotu jest ograniczona w porównaniu z sytuacją, gdy w roli mediatora występuje osoba fizyczna. Pomimo że gospodarzami sporu są zawsze strony konfliktu i od ich zgody zależą ostateczne ustalenia a także podjęte decyzje i czynności w trakcie samego postępowania (np. w zakresie sporządzenia ekspertyz), to jednak od osoby mediatora, jego wiedzy i sposobu zachowania, postępowanie mediacyjne może przybrać różny charakter. Mediator jako osoba bezstronna w sporze powinien być również niezależny nie tylko od stron konfliktu, ale również od central organizacji związkowych, pracodawców, partii politycznych itd. W psychologii podkreśla się, że przy tzw. strategicznym modelu omawianej procedury, mediator wyznacza sobie określone cele cząstkowe (w postaci integracji, wywieranie presji na strony konfliktu, łagodzenia sprzecznych interesów, a nawet bierny udział), które za pomocą swego oddziaływania na strony sporu mają doprowadzić do osiągnięcia celu zasadniczego, jakim jest porozumienie (ugoda).

Głównym celem niniejszej pracy jest omówienie sposobu rozwiązywania konfliktów międzyludzkich poprzez mediacje. Praca ma charakter teoretyczny. Praca składa się z siedmiu rozdziałów, poprzedzonych wstępem i podsumowanych w zakończeniu. Rozdział pierwszy ma na celu zdefiniowanie pojęcia konfliktu. W rozdziale drugim przedstawiono definicję mediacji. Kolejne rozdziały omawiają: mediację w prawie cywilnym, w prawie pracy, w prawie karnym, w sprawach nieletnich oraz w prawie administracyjnym. Bibliografia umieszczona na końcu pracy odsyła czytelnika do innych pozycji, które mogą stać się pomocne, w bardziej szczegółowym zapoznaniu się z problematyką mediacji.