Opis pracy
Pojęcie demokracji kształtowało się przez stulecia, począwszy od demokracji wczesnostarożytnych, i wyrastało z różnych źródeł. Poszczególne jej koncepcje nie tworzyły i nadal nie tworzą jednolitej teorii. Dzieje się tak dlatego, że demokracja jest wyrazem nie tylko porządku politycznego w państwie, praw człowieka, funkcjonowania społeczeństwa obywatelskiego oraz ładu społecznego i kulturalnego, ale także idei tworzonych przez całe stulecia w Europie, a później także w Stanach Zjednoczonych.
Specyfiką Europy oraz, szerzej ujmując, całego zachodniego kręgu cywilizacyjnego jest potrójne dziedzictwo kulturowe: starożytności w postaci greckiej myśli filozoficznej, rzymskiego prawa oraz chrześcijańskiej koncepcji osoby ludzkiej. Współcześnie cieszymy się dziedzictwem ateńskiej demokracji, rzymskich ideałów prawa oraz chrześcijańskiego rozumienia równości i sprawiedliwości. Ważne jest też pojmowanie demokratycznego porządku jako triady złożonej nie tylko z demokracji w sensie politycznym, ale również demokracji jako praworządności oraz demokracji społecznej. Badacze analizujący tę problematykę nie są zgodni, czy jeden rodzaj demokracji może istnieć bez pozostałych.
Myśl polityczna stała się w dużym stopniu częścią filozofii, a później socjologii pod wpływem demokratycznych przekształceń w społeczeństwach. Na drodze ich rozwoju najważniejsze stało się odkrycie i zastosowanie pojęć moralnych w sferze stosunków politycznych. Zrozumienie ruchów społecznych, konfliktów między ludźmi i ich grupami wymagało coraz głębszego poznania idei lub postaw i zachowań życiowych w nich zawartych. Dzisiaj wiemy, że one czynią ruchy i konflikty społeczne częścią historii ludzkiej. Polityczne hasła, pojęcia i czyny stają się zrozumiałe dopiero w kontekście spraw łączących i dzielących ludzi, którzy z nich czynią użytek. Aktualne postawy i działania ludzi są coraz bardziej złożone, ale rozumienie ich powinno rosnąć wraz z wyzwaniami wobec globalizującego się świata. Najważniejszy jest stosunek do centralnego zagadnienia polityki - kwestii posłuszeństwa i przymusu. W dzisiejszym świecie demokratycznym jest to bardzo trudny problem życia w wolności, człowieka jako istoty społecznej.
Od starożytności ludzie nie ustają w stawianiu sobie trudnych pytań i szukają odpowiedzi dotyczących miejsca człowieka w sferze polityki, rozumu, prawa, moralności, oceny ustrojów i sensu historii. Demokracja jako proces jest przecież historią nadziei i zwątpień, poddaje krytycznej analizie całe stulecia szaleństw tyranów, a potrzebną siłę czerpie z mądrej refleksji myślicieli i badaczy. Często badania, potrzebne dla postępu i rozwoju, przyczyniały się do tworzenia kompromisu między porządkiem, który był konieczny, a zachowaniem takiej swobody działania konkretnych ludzi, które dawało im nowe prawa.
Przekształceniom demokratycznym w przeszłości towarzyszyły nadzieje na życie w ustroju zapewniającym człowiekowi wolność, rządy prawa, sprawiedliwość, równość i godność. Do dzisiaj demokracji towarzyszy wiele zwątpień i rozczarowań, które historycznie wynikały zarówno z zaprzeczania ideom demokracji, jak i ich wypaczania w wielu utopijnych projektach tzw. społeczeństwa doskonałego, które często usiłowano realizować, mimo niedoskonałości człowieka. Do życia w realizowanej demokracji i kulturze dochodzimy pod wpływem doświadczeń, co widać dzisiaj na przykładzie wielu państw, m.in. Polski.
Doświadczenia starożytne i późniejsze, aż do współczesnych, potwierdzają, że wolność może blisko graniczyć z tyranią, a demokracja z dyktaturą. Wiadomo przecież, jak trudne bywa rozróżnienie między populistyczną anarchią a despotyzmem dyktatorów. Strach przed anarchią łatwo przeradza się w tęsknotę za silnymi rządami, a demokrację skorumpowaną zastępuje wtedy tyrania. Uproszczone zaś rozumienie demokracji jako metody i formy rządów służących równości może przyczyniać się do akceptowania głupoty i zła, sankcjonowanych przez większość.
Podstawowym celem pracy jest analiza zjawiska demokracji jako procesu w taki sposób, aby pokazać myślenie i działanie demokratyczne w ujęciu historyczno-socjologicznym, a także perspektywicznym. Porównane zostały idee demokratyczne i ich realizacje w ciągu wieków.
W pierwszym rozdziale pracy przedstawione zostały początki kształtowania się demokracji. Zwrócono tu przede wszystkim uwagę na demokrację w greckiej polis. Rozdział drugi prezentuje koncepcje demokracji w starożytnych myślach filozoficznych, ze szczególnym uwzględnieniem poglądów Platona i Arystotelesa. Rozdział trzeci zawiera omówienie nowożytnych koncepcji demokracji, natomiast w czwartym, ostatnim rozdziale pracy, zawarte zostały rozważania na temat demokracji współczesnej.
Podobne prace
Ochrona praw człowieka w postępowaniu sądowym
Rodzaj pracy: Magisterska | Stron: 111
Obywatelska inicjatywa ustawodawcza
Rodzaj pracy: Magisterska | Stron: 110
Państwo i prawo w doktrynie islamu
Rodzaj pracy: Licencjacka | Stron: 62