Marszałek województwa i zarząd województwa

Cel pracy to przybliżenie trybu wydawania decyzji przez marszałka województwa a także zarząd województwa w ramach postępowania administracyjnego.

Wskutek reformy administracyjnej zrealizowanej w roku 1998 przyjęto dualistyczny model zarządzania województwem przez dwie niezależne struktury: administrację samorządową z marszałkiem województwa jako organem tej administracji i administrację rządową z wojewodą na jej czele. Zarząd jest kolegialnym organem wykonawczym samorządu wojewódzkiego. Organ ten liczy 5 osób. W skład zarządu województwa wchodzą: marszałek województwa, jako jego przewodniczący, wicemarszałek albo 2 wicemarszałków i pozostali członkowie. Członkostwa w zarządzie województwa nie da się łączyć z członkostwem w organach gminy i powiatu a także z zatrudnieniem w administracji rządowej, oraz z mandatem posła albo senatora.

Zarząd województwa realizuje zadania należące do samorządu województwa niezastrzeżone na rzecz sejmiku województwa i wojewódzkich samorządowych jednostek organizacyjnych. Regułą jest domniemanie właściwości zarządu województwa we wszystkich sprawach należących do samorządu województwa, z wyjątkiem spraw zastrzeżonych na rzecz sejmiku i wojewódzkich samorządowych jednostek organizacyjnych. Zwłaszcza wśród zasadniczych, przykładowo wskazanych w ramach ustawy, uprawnień zarządu województwa mieszczą się:

1) kompetencje stricte wykonawcze:

a) wykonywanie uchwał sejmiku województwa, w tym przygotowywanie projektów tychże uchwał, organizowanie ich wykonania,

b) przygotowywanie projektów strategii rozwoju województwa, planu zagospodarowania przestrzennego i programów wojewódzkich a także ich wykonywanie,

c) wykonywanie uchwał „własnych”;

2) kompetencje stanowiące:

a) uchwalanie regulaminu organizacyjnego urzędu marszałkowskiego,

b) podejmowanie pozostałych uchwał „własnych”;

3) kompetencje gospodarczo-majątkowe:

a) zarządzanie mieniem województwa, w tym wykonywanie praw z akcji i udziałów posiadanych przez województwo,

b) zarządzanie sprawami majątkowymi województwa, w obszarze tak zwana. zwykłego zarządu;

4) kompetencje finansowe:

a) przygotowywanie projektu budżetu,

b) wykonywanie budżetu;

5) kompetencje z obszaru współpracy zagranicznej: organizowanie współpracy ze strukturami samorządu regionalnego w pozostałych krajach i międzynarodowymi zrzeszeniami regionalnymi;

6) kompetencje kontrolne: kierowanie, koordynowanie i kontrolowanie działalności wojewódzkich samorządowych jednostek organizacyjnych, w tym powoływanie i odwoływanie ich kierowników;

7) kompetencje administracyjno-procesowe: wydawanie decyzji administracyjnych w kwestiach z obszaru administracji publicznej.

Co prawda marszałek województwa nie jest wyraźnie w przepisach samorządowych mianem organu administracyjnego, to jednak trzeba uznać go za taki organ ze względu na powierzone mu funkcje. Obszar jego zadań odniesiony został więc nie jedynie do organizacji pracy zarządu województwa i urzędu marszałkowskiego. Mieści się w nim także kierowanie bieżącymi sprawami województwa a także reprezentowanie go na zewnątrz. Marszałek podejmuje również w sytuacjach uregulowanych w prawie potrzebne czynności należące do zarządu województwa, w kwestiach niecierpiących zwłoki, związanych z bezpośrednim zagrożeniem interesu publicznego, zagrażających bezpośrednio życiu i zdrowiu a także w kwestiach mogących spowodować znaczące straty materialne. Czynności podjęte w tym trybie wymagają przedstawienia do zatwierdzenia na najbliższym posiedzeniu zarządu województwa.

Marszałek jest także kierownikiem urzędu marszałkowskiego, zwierzchnikiem służbowym pracowników tego urzędu i kierownikiem wojewódzkich samorządowych jednostek organizacyjnych. Stanowi to realizację reguły zespolenia administracji samorządowej województwa w jednym urzędzie i pod jednym zwierzchnictwem. O pozycji marszałka województwa jako organu stanowi także przyznane mu prawo wydawania decyzji w indywidualnych sprawach z obszaru administracji publicznej. Należy również pamiętać, o tym, że sejmik województwa może udzielić marszałkowi upoważnienia do składania jednoosobowo oświadczeń woli, innych od przewidywanych w statucie województwa. W rezultacie trzeba przyjąć, że w statucie województwa można zawrzeć generalne upoważnienie dla marszałka województwa do składania jednoosobowo oświadczeń woli. Uzasadnia to tezę, że w ramach ustawy o samorządzie województwa, podobnie jak w okresie międzywojennym, występuje zarząd w postaci kolegialnej i jednoosobowej. Zarząd kolegialny realizuje zadania wyraźnie powierzone mu przez ustawę, z kolei w pozostałym obszarze działa marszałek województwa jako zarząd jednoosobowy.

Praca składa się z czterech rozdziałów. W pierwszym rozdziale przybliżono strukturę i pojęcie samorządu terytorialnego, w drugim rozdziale przedstawiono pojęcie postępowania administracyjnego a także organu administracji publicznej, trzeci rozdział poświęcono problematyce decyzji administracyjnych wydawanych przez zarząd województwa i marszałka województwa, zaś czwarty rozdział – zagadnieniu postępowania odwoławczego od decyzji wydanych przez zarząd województwa i marszałka województwa.

Tytuły rozdziałów:
1. Wstęp
2. Pojęcie i struktura samorządu terytorialnego
3. Pojęcie postępowania administracyjnego oraz organu administracji publicznej
4. Decyzje administracyjne wydawane przez zarząd województwa i marszałka województwa
5. Postępowanie odwoławcze od decyzji wydanych przez zarząd województwa i marszałka województwa
6. Zakończenie
7. Bibliografia