Inwestycje w zakresie dróg publicznych

Cel pracy to przybliżenie zagadnień związanych z przygotowaniem i realizacją inwestycji w obszarze dróg publicznych. Podstawowym aktem prawnym, który reguluje to zagadnienie, jest ustawa z dnia 10 kwietnia 2003 r. o szczególnych zasadach i warunkach przygotowania inwestycji w obszarze dróg publicznych.

Drogi publiczne służą w szczególności tworzeniu więzi społecznych. To z ich wykorzystaniem istnieje więc możliwość swobodnego poruszania się w otaczającej nas rzeczywistości materialnej, bez równoczesnego naruszania ustawowo przyznanej ochrony własności wydzielonych części powierzchni ziemskiej. Bez dróg publicznych w ich materialnoprawnym rozumieniu każda istota ludzka zmuszona bylaby pozostawać w miejscu, w którym akurat się znalazła, jeśli właściciel sąsiadującego miejsca nie wyraziłby zgody na przejście przez jego terytorium. W tak lapidarnym skrócie można ująć istotę tego, czym dla człowieka jest swoboda korzystania z dróg publicznych, w sytuacji, gdy właściciele tych dróg nie mogą sprzeciwić się korzystaniu z nich.

Ustawa o szczególnych zasadach przygotowania i realizacji inwestycji w obszarze dróg publicznych już od 2003 r. stanowi narzędzie prawne uproszczenia procedur tworzenia dróg publicznych w miejscach, gdzie istnieje społeczne oczekiwanie ich budowy. Miejsca te stanowią jednak zwykle prywatną własność. Oprócz tego w niektórych z tych miejsc swoje życie wiodą nie jedynie ludzie, jednak również cała przyroda określana mianem świata zwierzęcego i roślinnego. Społeczne oczekiwanie budowy dróg publicznych musi zatem brać pod uwagę te wszystkie determinanty. W ramach ustawy o szczególnych zasadach przygotowania i realizacji inwestycji w obszarze dróg publicznych podjęto trud pogodzenia społecznych oczekiwań budowy dróg publicznych z konstytucyjnie przyznaną ochroną własności. Uproszczono procedury ustalania miejsca lokalizacji dróg i określania technicznych warunków ich budowy, zdając sobie sprawę z tego, że budowa dróg nie odbywa się na ziemi niczyjej, ale musi być wkomponowana w istniejącą przestrzeń podzieloną według kryterium własności i istniejącego już sposobu jej zagospodarowania.

Praca została podzielona na cztery składa się z czterech rozdziałów. W pierwszym rozdziale przedstawiono ogólną charakterystykę ustawy z dnia 10 kwietnia 2003 r. o szczególnych zasadach przygotowania i realizacji inwestycji w obszarze dróg publicznych, przybliżono również definicję drogi publicznej a także zagadnienia poszczególnych kategorii dróg publicznych.

W drugim rozdziale przedstawione zostało postępowanie poprzedzające rozpoczęcie robót budowlanych. Poszczególne punkty tego rozdziału dotyczą takich kwestii, jak: wniosek o wydanie decyzji o zezwoleniu na realizację inwestycji drogowej, uzyskanie opinii organów wykonawczych jednostek samorządu terytorialnego, decyzja administracyjna o zezwoleniu na realizację inwestycji drogowej i odwołanie od tej decyzji.

Trzeci rozdział poświęcono procedurze nabywania nieruchomości pod drogi. W ramach tego rozdziału przeanalizowano takie zagadnienia, jak: wywłaszczenie nieruchomości pod drogi, nabywanie nieruchomości przez zarządcę drogi, odszkodowanie z tytułu wywłaszczenia, wpływ decyzji o wydaniu zezwolenia na stosunki prawno-rzeczowe, ustanowienie trwałego zarządu, a także zajęcie terenu na czas realizacji inwestycji.

Z kolei w rozdziale czwartym pracy przeanalizowano proces realizacji inwestycji drogowej, czyli trwałość decyzji o zezwoleniu na realizację inwestycji drogowej, decyzję o pozwoleniu na użytkowanie drogi a także odstąpienie od zatwierdzonego projektu budowlanego.

Tytuły rozdziałów:
1. Wstęp
2. Zagadnienia wprowadzające
3. Postępowanie poprzedzające rozpoczęcie robót budowlanych
4. Procedura nabywania nieruchomości pod drogi
5. Realizacja inwestycji drogowej
6. Zakończenie
7. Bibliografia